PROTOKÓŁ

z posiedzenia Zespołu doraźnego ds. pracowników samorządowych

oraz służby cywilnej

Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych

w dniu 16 czerwca 2009 r.

Miejsce posiedzenia: Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog”, sala A.

Przewodniczący: Sławomir Brodziński – Szef Służby Cywilnej.

Uczestnicy posiedzenia: Członkowie Zespołu, zaproszeni eksperci według listy obecności.

Proponowany porządek:

1. Propozycja Szefa Służby Cywilnej nowelizacji ustawy o służbie cywilnej w zakresie czasu pracy członków korpusu służby cywilnej.
2. Wstępne założenia zmian w systemie wynagrodzeń w służbie cywilnej.
3. Kontynuacja dyskusji z poprzedniego posiedzenia nt. problemów dotyczących służby celnej.
4. Informacja Ministra Finansów dot. wykazu urzędów skarbowych, w których nastąpiła wypłata wynagrodzenia dla pracowników komórek egzekucyjnych uprawnionych do umundurowania w związku z wyrównaniem cząstkowych etatów.
5. Informacja dotycząca zmian w funkcjonowaniu urzędów skarbowych - wdrażanie Systemu e-Podatki.

Na wstępnie spotkania przyjęto protokół z posiedzenia Zespołu w dniu 19.05.2009 r., po uwzględnieniu – zgodnie z zapisem posiedzenia – zgłoszonej przez Pana Artura Ciesielskiego (NSZZ „Solidarność”) nieścisłości w wypowiedzi Pana Jacka Gdańskiego dotyczącej wypłaty środka specjalnego (str. 5 protokołu – zdaniem A. Ciesierskiego brakuje zapisu, że o sprawie wypłaty środka specjalnego, Pan Dyrektor Gdański usłyszał po raz pierwszy na spotkaniu w dniu 7 maja br., choć była o tym mowa na posiedzeniu Zespołu w dniu 21.04.2009 r.).

  Ad.1,2) Pan Wojciech Zieliński (Zastępca Dyrektora Departamentu Służby Cywilnej KPRM) na początku prezentacji dot. propozycji zmian w systemie wynagrodzeń i rekompensowania nadgodzin, zastrzegł, że nie udało się na posiedzenie Zespołu przygotować stanowiska strony rządowej w tej sprawie. Dlatego też, nie przekazano wcześniej materiałów informacyjnych, a prezentowane propozycje rozwiązań nie są jeszcze ani oficjalnym stanowiskiem strony rządowej, ani Szefa S.C., lecz propozycją roboczą Departamentu Służby Cywilnej, który prowadzi robocze konsultacje w tej sprawie z innym resortami, tym bardziej, że Szef S.C. zdecydował o powołaniu zespołu doradczego, który wypracuje propozycje zmian w systemie wynagrodzeń w służbie cywilnej. Pan W. Zieliński stwierdził, że od 22 maja br. trwają konsultacje z MPiPS w kwestii nadgodzin, a proponowane kierunki zmiany przepisów cały czas są doprecyzowywane. Zarzuty ekspertów Europejskiej Karty Społecznej dotyczyły: nierekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych wynagrodzeniem, ani czasem wolnym w zwiększonym wymiarze oraz mniej korzystne, nieuzasadnione traktowanie, przy godzinach nadliczbowych, urzędników służby cywilnej. Propozycje zmian w kwestii nadgodzin:

• Uprawnienia będą zależne od wykonywanych zadań i sprawowanej funkcji a nie od statusu.
• Rekompensata pracy w godzinach nadliczbowych czasem wolnym w zwiększonym wymiarze czasu pracy dla wszystkich członków korpusu służby cywilnej (o 25% i o 50% w przypadku godzin nadliczbowych przepracowanych w niedziele, święta, porze nocnej).
• Inny sposób rekompensowania dla osób zatrudnionych na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej oraz dla kierowników urzędów (rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych o 50% tylko w przypadku pracy w niedzielę, święta lub w porze nocnej).
• Rodzi się pytanie – czy wprowadzenie zasady rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych w zwiększonym wymiarze czasu wolnego przy niezwiększonym zatrudnieniu, doprowadzi do zagrożenia w wykonywaniu statutowych zadań urzędów? Wydaje się, że nie musi się wcale tak stać, gdyż:
  • w Ustawie o służbie cywilnej, wprowadzona jest rezerwa celowa na modernizację służby cywilnej, z której będą finansowane projekty usprawniające działanie urzędów bowiem pewne problemy w funkcjonowaniu urzędów mogą wynikać nie tylko z powodu braków kadrowych, lecz także z nie zawsze optymalnego zarządzania, jak również niewystarczającego zastosowania instrumentów wspomagających np. narzędzi informatycznych;
  • Jest również propozycja wydłużenia maksymalnego okresu rozliczeniowego nadgodzin (z 8 tygodni do 4 miesięcy, a dla wyższych stanowisk do 6 miesięcy). Długość tych okresów cały czas konsultowane jest z MPiPS.
• Uzgodnienia międzyresortowe i społeczne planowane są jesienią.

  Pan Sławomir Brodziński (Szef Służby Cywilnej) przypomniał, że propozycje dotyczące zmian w systemie wynagrodzeń korpusu służby cywilnej, były już wcześniej przedstawiane przez Wiceministra A. Leszkiewicza. Podkreślił, że obecna propozycja jest na wstępnym etapie prac i możliwa jest ewolucja działań. Pozostawiono szereg elementów dotychczasowego systemu wynagrodzeń, ale również wprowadzono jego uproszczenie
i uelastycznienie. Rozwiązania uwzględniają również konieczność dostosowania systemu wynagrodzeń do obecnej sytuacji budżetowej. Poinformował, że powoła zespół opiniodawczo-doradczy Szefa Służby Cywilnej, złożony z praktyków administracji, który zajmie się tą problematyką.   Pan W. Zieliński kontynuując prezentację, przedstawił propozycje zmian w systemie wynagrodzeń korpusu służby cywilnej:

• Z uwagi na to, że Ustawa o służbie cywilnej wcieliła wyższe stanowiska do służby cywilnej, podjęto prace nad nową metodologią opisu i wartościowania wyższych stanowisk.
• Nowe zarządzenie o opisach i wartościowaniu stanowisk pracy będzie zawierało zmodyfikowaną obecną metodologię oraz nową metodologię dla wyższych stanowisk
  w służbie cywilnej.
• Podjęte zostaną prace nad przygotowaniem wzorcowych opisów stanowisk pracy wraz
  z ich przykładowym wartościowaniem.
• Większe uzależnienie wynagrodzenia od wykonywanych zadań (zostaną podjęte prace nad zarządzeniem regulującym kwestie przełożenia wyników wartościowania pracy na kształtowanie wynagrodzenia zasadniczego).
• Nowe rozporządzenie płacowe wejdzie w życie od 1.01.2010 r. Propozycje zmian idą w kierunku zmniejszenia liczby nazw stanowisk pracy, zawężenia mnożników dla grup stanowisk pracy (trwa zebranie danych dotyczących wynagrodzeń w urzędach), przedefiniowania grup stanowisk pracy (usytuowanie stanowisk nie tylko hierchiczne, lecz odpowiadające obszarom działalności).
• Ewentualne zmiany w Ustawie o służbie cywilnej mogą w przyszłości zmierzać do uelastycznienia zarządzania wynagrodzeniami w skali urzędu, uproszczenia systemu wynagrodzeń, uzależnienia wynagrodzenia od efektów pracy, eliminacji pozostałych mankamentów systemu wynagrodzeń, a w szczególności:
  • Zniesienia limitów zatrudnienia wprowadzone zostało już nową Ustawą o służbie cywilnej.
  • Zachowania systemu mnożnikowego, lecz waloryzowanie środków na wynagrodzenia co najmniej o średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń oraz zwiększenie kwoty bazowej o nie więcej, niż wskaźnik wzrostu wynagrodzeń.
  • Likwidacji dodatku specjalnego oraz dodatku zadaniowego przy jednoczesnej standaryzacji systemu nagród. Propozycja obejmuje wpisanie w ustawie delegacji dla Prezesa RM, umożliwiającej określenie wytycznych, co do kryteriów oraz sposobu przyznawania i wypłacania nagród.
  • Ograniczenia dodatku służby cywilnej, którego kwota nie powinna przekraczać 50 % wynagrodzenia zasadniczego. Niższa progresja wysokości dodatku s.c. dla najwyższych stopni oraz eliminacja automatyzmu przyznawania kolejnych stopni po 2 pozytywnych ocenach.
  • Uzależnienia odpraw nie od stażu pracy ogółem, lecz od stażu pracy w administracji publicznej. Nowe zasady objęłyby tylko nowozatrudnionych pracowników.
• Powołanie w lipcu Zespołu opiniodawczo-doradczego Szefa Służby Cywilnej, który powinien przedstawić swoje propozycje do 15 września br.

  Przewodniczący Zespołu zwrócił się z prośbą o uwagi do zaprezentowanego materiału. Jednocześnie podkreślił, że przedstawione propozycje zmian w systemie wynagrodzeń są pewnym kompromisem w stosunku do wcześniejszych zamierzeń
oraz obecnej sytuacji państwa. Rozporządzenie płacowe musi wejść w życie
od 1 stycznia 2010 r., lecz rozwiązania łączące wartościowanie z wynagrodzeniami (propozycje fakultatywne) będące uzależnione od sytuacji budżetu państwa, nie mają określonych terminów.   W toku dalszej dyskusji:   Pan Andrzej Stępień (Forum Związków Zawodowych) zwrócił uwagę na pewną grupę pracowników służby cywilnej pełniących dyżury domowe oraz wymaganą kodeksem pracy 11-godzinną przerwę. Zaproponował kwestię dyżurów domowych wnieść do ustawy do służby cywilnej. Pan Andrzej Moskal (NSZZ „Solidarność”) postulował przeniesienie zapisu
art. 151 kodeksu pracy do ustawy o służbie cywilnej oraz zamianę „niedziele i święta” na dni wolne od pracy.   W odpowiedzi Pan W. Zieliński stwierdził, że obecne przepisy, w tym delegacja ustawowa oraz rozporządzenie dotyczące czasu pracy, nie zapewniają wystarczającej elastyczności
i dostosowania do specyfiki różnych urzędów, szczególnie urzędów inspekcyjno-kontrolnych. Możliwa jest taka zmiana przepisów dotyczących czasu pracy (potrzebne rozmowy z MPiPS), która zapewniłaby większą swobodę i elastyczność dla kierowników urzędów. Z uwagi na specyfikę służby cywilnej, regulacje w zakresie uprawnień i obowiązków powinny różnić się od regulacji wynikających z kodeksu pracy. Rekompensata w formie finansowej za pracę
w zwiększonym wymiarze (za pracę w godzinach nadliczbowych), w przedsiębiorstwach jest rzeczą naturalną, ponieważ przekłada się na większy zysk, natomiast w administracji publicznej jest to utrudnione z uwagi na nieprzekraczalny limit środków na wynagrodzenia.   Pan Artur Ciesielski (NSZZ „Solidarność) – zwrócił się z pytaniem, co stanie się ze środkami oraz skąd będą pieniądze na premiowanie pracowników, jeżeli jest propozycja odejścia od tego systemu z uwagi na niskie kwoty, które nie spełniają swojej roli.   Pan A. Moskal wyraził opinię, że dla członków korpusu służby cywilnej bardziej zauważalny jest nacisk kładziony na wykonywanie zadań, niż profity. Przy kwestii nadgodzin można byłoby więc zrównoważyć proporcje przywilejów z zadaniami. Mimo obecnych problemów budżetowych, ustawa będzie aktem obowiązującym również później, więc powinien znaleźć się zapis o możliwości wypłaty za pracę w godzinach nadliczbowych w ramach wolnych środków finansowych. Nie ma uzasadnienia dla mniejszych rekompensat w kwestii odbioru nadgodzin dla członków korpusu służby cywilnej. Obecnie np. w urzędach skarbowych nie ma innej szansy, aby pracownicy pracowali w sobotę, jeżeli nie otrzymają całego dnia wolnego. Dodał, że w kwestii wartościowania pracy należy uwzględnić specyfikę urzędów, rozdzielenie działalności urzędu (np. Naczelnik Urzędu Skarbowego jest jednocześnie kierownikiem urzędu, organem podatkowym i organem egzekucyjnym).   Pan Jan Szajnar (OPZZ) zaobserwował, że w przekazywanej przez KPRM prezentacji, brakowało odniesienia do roli związków zawodowych – rola związków zawodowych powinna być wniesiona do ustawy o służbie cywilnej.   Pan Piotr Sarnecki (PKPP-Lewiatan) wyraził pogląd, że w przedstawionej propozycji widać aspekty racjonalizacji wydatkowania środków publicznych, więc jest to udana próba pogodzenia zagadnień służby cywilnej z uwarunkowaniami budżetowymi, a zarazem stanowi dobry materiał wyjściowy.   Pan A. Ciesielski poinformował, że w procesie wartościowania pracowników korpusu służby cywilnej w Służbie Celnej, niektóre podobne stanowiska były oceniane różnie w poszczególnych izbach, więc należałoby wrócić do tego procesu.   Pan Michał Socha (NSZZ „Solidarność”) przytoczył zapis art. 4 ust. 2 EKS: w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do sprawiedliwego wynagrodzenia, strony zobowiązują się uznać prawo pracowników do zwiększonej stawki wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, z zastrzeżeniem wyjątków w przypadkach szczególnych. Z uwagi na zmiany dotyczące okresu rozliczeniowego, postulował o uwzględnienie w ustawie o służbie cywilnej zapisu art. 1511 kodeksu pracy. Zwrócił się z pytaniem, czy prowadzone są jakiekolwiek prace dotyczące dodatku kontrolerskiego dla urzędników skarbowych.   Pan W. Zieliński stwierdził, że w swej wypowiedzi nie odnosił się do szczególnych uprawnień niektórych grup członków korpusu służby cywilnej wynikających z innych aktów prawnych, lecz odwoływał się jedynie do ustawy o służbie cywilnej. Pani Ewa Zwolińska (Zastępca Dyrektora Administracji Podatkowej w MF) dodała, że dodatki kontrolerskie są regulowane ustawą o urzędach skarbowych i izbach skarbowych i ewentualne możliwe zmiany mogą dotyczyć dostosowania specyfiki dodatku kontrolerskiego do zmian
w ordynacji podatkowej, gdzie wprowadzono formę kontroli podatkowej wykonywanej
za zgodą kontrolowanego podatnika.   Z uwagi na tworzenie nowego budżetu, Pan A. Moskal zainteresowany był tym, czy likwidacja limitów etatów przewiduje modyfikacje zmian w kwestii ilości etatów
w poszczególnych służbach (w służbach skarbowych).   W odpowiedzi Pan W. Zieliński stwierdził, że z uwagi na elastyczność i dostosowanie do rzeczywistych potrzeb urzędu, od nowego roku że nie będzie limitu etatów. Według nowej ustawy o służbie cywilnej, organem właściwym do planowania budżetu i wynagrodzeń
w służbie cywilnej jest Minister Finansów, który współpracuje z Szefem Służby Cywilnej. Limity zatrudnienia były wartością fikcyjną służącą zrekompensowaniu zaniżonego etatu kalkulacyjnego, co stanowiło również jedną z przesłanek zniesienia limitu zatrudnienia.   Ad. 3)   Pan Dagmir Długosz (Dyrektor Departamentu Służby Cywilnej w KPRM) poinformował, że po ostatnim posiedzeniu Zespołu doraźnego w kwestii Służby Celnej, Szef Służby Cywilnej wystosował pisma do właściwych ministrów z informacją o odbytej na forum Zespołu dyskusji w ww. temacie. Z otrzymanych odpowiedzi wynika, że nie doszło do złamania ustawy o związkach zawodowych, ani innych procedur konsultacyjnych wynikających z regulaminu Rady Ministrów. W odpowiedziach odniesiono się również szczegółowo do kwestii merytorycznych – wymieniono, jakie postulaty partnerów społecznych zostały uwzględnione, a jakie nie mogły zostać ujęte, również z uwagi na stanowiska różnych organów.   Pan Grzegorz Smogorzewski (Zastępca Szefa Służby Celnej w Ministerstwie Finansów) dodał, że jeszcze dzisiaj odbędzie się posiedzenie podkomisji, na której będzie dyskutowana kwestia ustawy o Służbie Celnej. W trakcie procesu legislacyjnego, związki zawodowe zgłosiły 89 poprawek, z których 38 zostało uwzględnionych.   Pan Marek Pinkowski (OPZZ) zwrócił uwagę, że poprawki do projektu ustawy, zgłaszane były już wcześniej przez związki zawodowe, lecz dopiero w pracach podkomisji część ich została uwzględniona, z czego poprawki dotyczące przybliżenia służb celnych do służb mundurowych i zmierzające do realizacji obietnic z początku 2008 r., przepadły (np. ryczałt albo zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby). Stwierdził, że funkcjonariusze celni są grupą zawodową traktowaną gorzej od innych służb mundurowych, służb cywilnych, czy też pracowników podlegających bezpośrednio pod kodeks pracy.   ➨ Członkom Zespołu zostaną przekazane kopie otrzymanych odpowiedzi.   Pani Barbara Smolińska (OPZZ) w swej wypowiedzi podkreśliła następujące kwestie:

• Ustawa o Służbie Celnej powinna realizować cele postanowień z początku 2008 r.
• Strona związkowa złożyła poprawki dotyczące wszystkich obszarów – kontrolnych
  i przebiegu służby, czy też dotyczących osłon socjalnych. Większość poprawek, które zostały uwzględnione, częściowo lub w całości, dotyczyły kwestii w części kontrolnej.
• W chwili obecnej najważniejszą kwestią są akty wykonawcze do ustawy.
• Służba Celna podlega bezpośrednio MF, dlatego prace w kierunku regulacji służby cywilnej powinny być prowadzone równolegle z pracami dotyczącymi służby celnej.
• Restrykcje wprowadzone pierwszą ustawą a następnie wzmocnione znacznie projektem ustawy o służbie celnej, który jest obecnie procedowany, nie uzasadnia obecnej sytuacji. Aktualnie jest możliwość odbioru godzin nadliczbowych – godzina za godzinę i tylko w niektórych komórkach (komórki kontrolne i grupy mobilne) istnieje możliwość wypłaty. W Służbie Celnej nadgodziny są ściśle związane z wykonywaniem zadań, a nawarstwienie nadgodzin (pracownicy na granicy wschodniej) w pewnym momencie, związane było z ograniczeniami etatowymi.
• Dla Służby Celnej powinny być przyjęte takie same rozstrzygnięcia dotyczące nadgodzin, czy też wartościowania pracy, jak w przygotowywanych rozwiązaniach dla Służby Cywilnej. Na podstawie wstępnych wyników wartościowania stanowisk, zaobserwowano zanikanie potencjału ludzkiego w Służbie Celnej – obniżenie poprzeczki kompetencyjnej i dotychczasowych osiągnięć pracowników.
• System wynagrodzeń w służbie cywilnej odchodzi od dodatków, natomiast projekt ustawy o służbie celnej wprowadza szereg dodatków, w tym wysokie dodatki dla stanowisk kierowniczych.
• Projekt ustawy nie przewiduje przywilejów, które by rekompensowały chociaż częściowo narzucone restrykcje (sprawy emerytalne, świadczenia socjalne, ścieżka kariery zawodowej).

Pani B. Smolińska zwróciła się z prośbą, aby analizy i prace (prace w zakresie wartościowania, wynagradzania, rozliczania czasu pracy) nad regulacjami dotyczącymi służby cywilnej i służby celnej, były prowadzone równolegle.   Przewodniczący Zespołu zaproponował, aby Departament Służby Cywilnej – monitorował wspólne, a nie równoległe, działania w ramach korpusu służby cywilnej – obie instytucje powinny znać kierunki proponowanych zmian.   Pan G. Smogorzewski dodał:

• W administracji celnej zatrudnionych jest 16 tys. osób, z czego 14 tys. to funkcjonariusze, a 2 tys. pracowników o statusie służby cywilnej.
• Procedowana w Sejmie ustawa reguluje status funkcjonariusza celnego, jest projektem zwartym uwzględniającym warunki funkcjonowania służby celnej państwa.
• Obecnie czynności kontrolne wykonują zarówno funkcjonariusze jak i cywile. Przesłaniem prac MF jest, aby czynności związane z działaniami administracji celnej były realizowane przez funkcjonariuszy celnych, natomiast czynności wspomagające przez korpus służby cywilnej. Proponowane rozwiązania dla członów korpusu służby cywilnej czy wojska, nie koniecznie muszą wpisywać się w koncepcje funkcjonowania służby celnej.
• Akty wykonawcze do ustawy o służbie celnej zostaną przekazane stronie związkowej po trzecim czytaniu. Między innymi będą obejmowały regulacje kwestii dodatków funkcyjnych, zadaniowych oraz wynagrodzeń (kategorie stanowisk oraz zaszeregowania, jednakowe kwoty wynagrodzenia dla jednolicie zwartościowanych stanowisk).

  Pani B. Smolińska stwierdziła, że związki zawodowe od szeregu lat podnosiły problem dodatku funkcyjnego, chociażby z uwagi na dużą fluktuację kadr na kierowniczych stanowiskach. Dodatek funkcyjny powinien funkcjonować w każdej jednostce organizacyjnej, ale wysokość tego dodatku dochodząca nawet do kwoty uposażenia zasadniczego, budzi duże wątpliwości, a propozycja szeregu dodatków dla służby celnej w korelacji z proponowanymi zmianami dla służby cywilnej, jest nieuzasadniona. Dodała, że również trudno zgodzić się z sytuacją, w której do ustawy o służbie celnej przenoszone są tylko i wyłącznie regulacje restrykcyjne. Zwróciła uwagę na niespójność zapisów projektu ustawy z projektami aktów wykonawczych podając przykłady: przysługujących świadczeń dla funkcjonariuszy celnych przeniesionych do pracy do innej miejscowości, czy też ścieżki kariery zawodowej,     Ad. 4)   Pani Ewa Zwolińska (Zastępca Dyrektora Departamentu Administracji Podatkowej Ministerstwo Finansów) poinformowała, że Ministerstwo Finansów, w chwili obecnej, nie dysponuje wykazem urzędów skarbowych, w których nastąpiła wypłata wynagrodzenia dla pracowników komórek egzekucyjnych uprawnionych do umundurowania w związku z wyrównaniem cząstkowych etatów. Najprawdopodobniej oczekiwania NSZZ „Solidarność” dotyczą sytuacji, w której środek specjalny włączany był do wynagrodzeń, w tym do wynagrodzeń komórek egzekucyjnych urzędów skarbowych. Ministerstwo Finansów otrzymuje materiały zagregowane na szczeblu izb skarbowych, z których wynika, że część Naczelników Urzędów Skarbowych (nie więcej niż 45%), którzy widzieli taką potrzebę, włączyło kwotę 40 zł do wynagrodzenia miesięcznego. Niektóre województwa (np. woj. opolskie) w całości skorzystały z tego uprawnienia, inne (np. woj. śląskie) nie skorzystały z niego w żadnym swoim urzędzie. Urzędy skarbowe, które w ogóle nie wypłaciły tego dodatku – do którego miały prawo, lecz nie zobowiązanie – tym bardziej nie zwiększyły go z chwilą przejścia poborcy skarbowego z części na pełny etat, gdy w 2007 roku z uwagi na likwidację zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy, zwiększono ilość etatów dla pracowników komórek egzekucyjnych w urzędach skarbowych. Z uwagi na to, że Ministerstwo Finansów nie dysponuje takim zestawieniem urzędów, Pani E. Zwolińska zwróciła się, do przedstawicieli związków zawodowych, z prośbą o wycofanie takiego badania, które dodatkowo obciążyłoby aparat skarbowy. Obecnie urzędy skarbowe wykonują wiele pracochłonnych zadań, związanych między innymi z opracowaniem danych jednostkowych poszczególnych elementów wynagrodzenia dla każdego stanowiska.   Pan M. Socha podtrzymał stanowisko NSZZ ‘Solidarność” i jednocześnie zwrócił się
z pytaniem, dlaczego 60% urzędów skarbowych nie skorzystało z tego przywileju, tym bardziej, że otrzymywały pisma z MF w przedmiotowej sprawie (przytoczył pismo z 11.05.1999 r. MF wysłane do urzędów skarbowych: aby nie pogorszyć sytuacji finansowej osób uprawnionych na podstawie przedmiotowej uchwały do umundurowania lub ekwiwalentu pieniężnego, komornicy skarbowi, starsi poborcy skarbowi
i poborcy skarbowi, należy zrekompensować im utratę uprawnienia poprzez wliczenie wartości ekwiwalentu pieniężnego do wynagrodzenia w ramach aktualnej podwyżki wynagrodzeń od momentu, w którym zaniechano korzystania z uprawnienia. Z kolei w ekspertyzie Departamentu Prawnego z dnia 6.06.2008 r. nt. równego traktowania pracowników: pracownicy mają równe prawo z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków, dotyczy to w szczególności jednakowego traktowania kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu. Pismo ze strony ministerstwa: dostrzegając problem umundurowania niektórych pracowników urzędów skarbowych MF zwróciło się do dyrektorów izb z prośbą o przesłanie informacji…).   Pan Eugeniusz Matusiak (FZZ) stwierdził, że nie należy łączyć wyrównania półetatów
z umundurowaniem. Uchwała 138 Rady Ministrów w sprawie umundurowania niektórych pracowników urzędów skarbowych jest nadal obowiązująca, więc taki przywilej pracownikom egzekucji się należy. Nawet MF wydało zasady wypłaty ekwiwalentu za brak przydziału odzieży mundurowej. Kwota 40 zł., zwaloryzowana od 1999 roku, jest o wiele wyższa i gdyby MF nie wystosowało pisma dotyczącego nie obowiązywania Uchwały 138, nie byłoby tego problemu, ponieważ Naczelnicy Urzędów Skarbowych taki ekwiwalent wypłacali w ramach środka specjalnego. Zwrócił się z prośbą do MF o wystosowanie pisma o uregulowanie tej kwestii, aby pracownicy pozostałych urzędów – tych, w których nie było uregulowania – otrzymali podwyżkę mnożnika lub wypłatę tego ekwiwalentu. Wykaz urzędów nie jest w tej chwili ważny, ponieważ i tak każdy Naczelnik Urzędu Skarbowego jest świadomy, czy wypłacił/nie wypłacił te środki.   W odpowiedzi Pani E. Zwolińska:

• Pisma MF opierały się o ekspertyzy prawne obowiązywania/nie obowiązywania Uchwały 138 Rady Ministrów.
• Pismo MF z 11.05.1999 r. było przedmiotem interpretacji, według której należało pozostawić swobodę oceny sytuacji Naczelnikom Urzędów, przy realizacji ryczałtów.
• Uchwała nie zawiera żadnych norm, które wskazywałyby na roszczenia z tytułu ekwiwalentu (ale bez noszenia mundurów), więc odsyła do innych przepisów, a w przepisach kodeksu pracy sprawy ekwiwalentu są określone jednoznacznie.
• Ministerstwo Finansów nie mając żadnych podstaw prawnych, poprzez danie upoważnienia Naczelnikom Urzędów Skarbowych wypłaty ekwiwalentu (w zależności od oceny sytuacji w danej komórce egzekucyjnej), stworzyło korzystne rozwiązanie dla poborców skarbowych.
• W ocenie MF powyższa sprawa jest zamknięta, a Uchwała uchylona.
• Może w przyszłości – na zasadzie kompromisu – przy znoszeniu dochodów własnych urzędów skarbowych i włączaniu do budżetu w częściach, będzie możliwość powrotu do tej kwestii sprawy.

    Ad. 5)   Pan Roman Janczarek (Departament Administracji Podatkowej Ministerstwa Finansów) przedstawił prezentację oraz szczegółowo omówił Założenia Programu e-Podatki
(Załącznik): Zwrócił uwagę, że wyzwania wobec administracji podatkowej znacznie wzrosły, i to co było przedmiotem oczekiwań wobec dużych podmiotów gospodarczych, obecnie dotyczy oczekiwań administracji podatkowej. Kolejnym źródłem nowych wyzwań jest: akcesja do UE, Krajowe Inicjatywy w zakresie budowy społeczeństwa informacyjnego, cele strategiczne rządu, jak również rozwój technologii informatycznych. Ministerstwo Finansów bierze udział w realizacji projektów: e-Deklaracje, e-Podatki, e-Rejestracja na kwotę 200 mln zł. Najbardziej zaawansowany projekt to e-Deklaracje. Strategiczne cele Programu e-Podatki:

• Maksymalizacja należnych wpływów podatkowych
• Maksymalizacja stopnia dobrowolnego wypełniania obowiązków podatkowych (budowa świadomości podatników; dążenie, aby realizacja obowiązków była prosta; skuteczność administracji).
• Maksymalizacja stopnia orientacji na podatnika (charakter podmiotów podlegających opodatkowaniu i dostosowanie usług ułatwiających realizację zobowiązań podatkowych)
• Minimalizacja pozapodatkowych obciążeń podatników (dążenie do zapewnienia większej konkurencyjności gospodarki)
• Wzrost efektywności działania administracji podatkowej (pobór podatków jak najtańszy)

Kluczowe obszary zmian:

• Scentralizowana rejestracja
• Elektroniczna wymiana danych z otoczeniem administracji podatkowej.
• Uproszczone rozliczanie podatku dochodowego od osób fizycznych (np. nowa formuła składania zeznań podatkowych osób nieprowadzących działalności gospodarczej, uproszczenia dla osób fizycznych)
• Udostępnianie usług drogą elektroniczną (między innymi elektroniczne deklaracje)
• Rozliczenia (również usprawnienia w rozliczaniu budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, 1% podatku dla organizacji pożytku publicznego)
• Zarządzanie sprawami (systemowe wsparcie obsługi prowadzonych spraw)
• Wymiar i zarządzanie ryzykiem
• Zarządzanie zaległościami podatkowymi (centralizacja i usprawnienie obecnych rozwiązań)

Kluczowe fazy Programu:

• Inicjowania (na etapie zamykania fazy inicjowania)
• Przygotowania
• Realizacji
• Uruchomienia.

Pan R. Janczarek dodał, że Program nie będzie w stanie rozwiązać wszystkich problemów administracji, jednak stwarza dużą szansą dla borykającej się – z bezustannym brakiem środków – administracji. Daje możliwość na unowocześnienie pracy oraz rozwój nowych kompetencji. Wskazany byłby program pilotażowy pokazujący jego właściwe działanie – aby program w przyszłości był odporny na doraźne zmiany. Wszelkie opinie i przemyślenia pracowników oraz związków zawodowych, z uwagi na ich wiedzę i doświadczenie, będą bardzo cenne dla MF.   Pan A. Moskal zwrócił uwagę na to, że problemy podatkowe przede wszystkim wynikają
z ustawodawstwa podatkowego oraz nakładania coraz to nowych zadań na administrację podatkową. Zostają narzucone zadania na aparat skarbowy z innych ministerstw, natomiast środki na te cele, nie zostają przekazane. Gdyby zadania, poza podatkowe, nałożone na urzędy skarbowe przekazano do właściwych organów, to nie byłoby problemów z poborem podatków, które stanowią niecałe 20% tytułów egzekucyjnych w urzędach skarbowych (pozostałe tytuły, to mandaty, izby wytrzeźwień zaległości ZUS, f. alimentacyjny). Wskazany jest skonsolidowany system elektroniczny, ponieważ w chwili obecnej np. pracownicy prowadzący kontrolę korzystają z różnych niekompatybilnych programów. W odniesieniu do przyszłorocznych rozliczeń, podatnicy powinni od razu wiedzieć, że jego zeznanie, czy deklaracja podatkowa nie zostały przyjęte do US. Działanie systemu powinno zostać dokładnie przetestowane i dopasowane do realiów funkcjonowania urzędów skarbowych. Pan A. Moskal dodał, że zmiana systemu wynagrodzeń w służbie cywilnej, daje zatem okazję do urealnienia fundusz płac aparatu skarbowego.   Pan E. Matusiak stwierdził, że założenia Programu i to, że jeden system zastąpi wszystkie obecnie działające, idą w dobrym kierunku, lecz termin jego uruchomienia (2013 r.) jest zbyt odległy – najpilniejsze zmiany potrzebne są już dzisiaj. Natomiast w odniesieniu do egzekucji administracyjnej, związek pracowników egzekucji administracyjnych uważa, że należy powrócić do systemu zakładającego dwa organy egzekucyjne: organ sądowy
i administracyjny, bez organów upoważnionych.   Pani Małgorzata Paszkiewicz (Zastępca Dyrektora Biura Dyrektora Generalnego MF) podkreśliła, że Program e-Podatki jest wielkim przedsięwzięciem, polegającym również na połączeniu z innymi platformami. Program przyniesie korzyści nie tylko dla podatników, ale też odciąży pracujących w administracji publicznej – praca będzie bardziej uporządkowania.   Pani E Zwolińska dodała, że administracja podatkowa osiągając taki stopień organizacji
i mobilności zarazem dysponując wielkim doświadczeniem, budzi naturalną pokusę zlecania dodatkowych zadań. Ministerstwo Finansów próbuje przeciwdziałać nieuzasadnionym inicjatywom ze strony różnych obszarów administracji, lecz nie zawsze próby te są skuteczne. Zmiany powinny pójść w kierunku jasnego rozdziału zadań – dwa organy egzekucyjne (egzekucja sądowa i administracyjna oraz szczególne organy egzekucji o charakterze niepieniężnym).     Ad. 6 a)   Pan Radosław Teresiak (Zastępca Dyrektora Departamentu Kontroli Skarbowej MF)
w kwestii zebrania informacji przez Departament Kontroli Skarbowej o funkcjonujących
w US związkach zawodowych (nazw tych związków) oraz członków zarządu stwierdził, że informacje te są powszechnie jawne i funkcjonują w Krajowym Rejestrze Sądowym. Z uwagi na to, że organizacje zakładowe NSZZ Solidarność, rejestrowane są w regionie zarządu, departament zwrócił się z prośbą do regionów zarządu o udostępnienie danych. Podkreślił, że powyższe informacje są potrzebne w dwóch aspektach:

• Częsty kontakt z zakładowymi organizacjami związkowymi, które oczekują od Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej interwencji w indywidualnych sprawach danego urzędu kontroli skarbowej.
• Do MF wpływają pisma sygnowane przez lokalne organizacje związkowe zakładowe – MF musi wiedzieć, czy dana organizacja zakładowa funkcjonuje w urzędzie kontroli skarbowej.
• Generalny inspektor kontroli skarbowej odwołuje inspektorów kontroli skarbowej, co z niektórych przyczyn jest równoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy. MF musi wiedzieć o osobach, które na mocy ustawy o związkach zawodowych podlegają szczególnej ochronie.
• Projektowane rozporządzenie ma zmienić właściwość miejscową urzędów kontroli skarbowej (akt jest na etapie prac, brak jeszcze decyzji MF co do jego kształtu).

Pan R. Teresiak podkreślił, że na prośbę departamentu, pozostałe związki zawodowe powyższe informacje przekazały bez problemów, a niektóre nawet same na bieżąco przekazują takie informacje. W momencie uzyskania od związków zawodowych informacji o łamaniu przez dyrektora urzędu, podstawowych praw pracowniczych, zachodzi relacja pomiędzy organem nadzoru a organem podległym (nie pracodawca-pracownik).   Pan A. Moskal zwrócił uwagę, że województwo mazowieckie jest najbardziej obciążone pod względem wpływów i dochodów budżetu. Należy wzmocnić kontrolę skarbową w Warszawie, lecz nie kosztem terenu – poprzez likwidację terenowych organów kontroli skarbowej. W kwestii zbierania danych, pan A. Moskal poinformował, że NSZZ „Solidarność w dniu 22.02.2008 r. przekazał zaświadczanie z Komisji Krajowej o osobach, które mają prawo do reprezentowania na szczeblu krajowym, służb skarbowych z ramienia związku. Decyzja Generalnego Inspektora Danych Osobowych z czerwca 2008 r. dotyczy podobnej sprawy (Bank Zachodni WBK): …nakazuje Bankowi Zachodniemu WBK S.A. z siedzibą we Wrocławiu....zaprzestanie praktyki podlegają na pozyskaniu od NSZZ „Solidarność” przy BZ WBK, informacji o osobach korzystających z ochrony ww. związku w formie imiennej list pracowników…Dodał, że departament MF prosząc o podanie imion i nazwisk, nie poprosił o numery telefonów, czy też adresy mailowe.   Przewodniczący Zespołu stwierdził, że dyskusja nt. rozporządzenia na tym etapie prac jest za wczesna Pani Barbara Smolińska zwróciła uwagę na zbyt krótkie terminy wyznaczane przez MF
w przypadku konsultacji wewnętrznych oraz to, że zgłaszane uwagi są nieuwzględniane (np. w przypadku rozporządzenia dot. rozliczenia czasu pracy).   W odpowiedzi Pan R. Teresiak podkreślił, że jeżeli projekt rozporządzenia zostanie zaakceptowany przez kierownictwo resortu, to zostanie przesłany do konsultacji w trybie art. 19 ustawy o związkach zawodowych. Problem poboru i kontroli podatków w Warszawie i na terenie województwa mazowieckiego dotyczy całej administracji podatkowej. Na terenie
m. st. Warszawy, biorąc pod uwagę liczbę inspektorów kontroli skarbowej, kontrolę można przeprowadzić raz na 750 lat. Dlatego jednym z proponowanych rozwiązań jest oddanie części woj. mazowieckiego, ościennym urzędom kontroli skarbowej, w których są wolne moce przerobowe. Wpływy podatkowe z woj. mazowieckiego wynoszą 50% w skali kraju, a w woj. świętokrzyskim 1,7%. Brak jest możliwości przeniesienia etatów w ilości proporcjonalnej do potencjału gospodarczego (wymagałoby to zwolnienia połowy pracowników kontroli skarbowej i zatrudnienia wszystkich na terenie woj. mazowieckiego), a MF odpowiada za efektywną strukturę organizacyjną kontroli skarbowej. Problem zmiany właściwości miejscowej z Radomia na Kielce dotyczy 43 pracowników, z czego 36 osób wykonuje zadania kontrolne (w tym 8 osób już obecnie nie prowadzi kontroli na terenie tzw. dawnego woj. radomskiego – kontrola środków unijnych na ogół poza obszarem). Skuteczność mierzy się relacją ustaleń do wpływów: woj. mazowieckie 60 % skuteczności, ośrodek w Radomiu – 1,9% skuteczności. Trudno jest obecnie dyskutować nad projektem rozporządzenia, który jest we wstępnej fazie projektowej i nie ma jeszcze decyzji kierownictwa, co do jego kształtu.     Ad. 6 b)   Pan W. Zieliński przekazał informacje o podejmowanych działaniach, przez Szefa Służby Cywilnej oraz Departament Służby Cywilnej KPRM, nt. sporu zbiorowego w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim:

• Po analizie dokumentów otrzymanych od organizacji związkowych, Dyrektora ŚUW, rozważeniu możliwości interwencji, Szef Służby Cywilnej zaproponował rozwiązanie konfliktu przy udziale mediatora, co pozwoli również na zebranie informacji nt. aktualnego stanu sprawy.
• 15 maja br. zostało skierowane pismo do Wojewody Śląskiego, Dyrektora Generalnego ŚUW, Przewodniczącego Międzyzakładowej Komisji NSZZ „Solidarność” przy ŚUW oraz Przewodniczącego Związku Zawodowego Pracowników Administracji Województwa Śląskiego z propozycją powołania mediatora oraz deklaracją Szefa Służby Cywilnej, że w przypadku zgody stron konfliktu, dołoży wszelkich starań, aby spośród mediatorów została wybrana osoba kompetentna. o kompetencje mediatora.
• Na ww. pismo otrzymano odpowiedź ŚUW oraz Związku Zawodowego Pracowników Administracji Województwa Śląskiego, w których była zgoda na powołanie mediatora. Do chwili obecnej brak jest stanowiska NSZZ „Solidarność”, a zgodnie z przepisami wszystkie zaangażowane strony powinny wyrazić swoją wolę.

  Pan M. Socha stwierdził, że przekaże powyższe informacje zainteresowanym.   W świetle informacji, że NSZZ „Solidarność” nie wypowiedziała się, co do możliwości działania mediatora, Pan Jan Szajnar (OPZZ) zwrócił się z prośbą, aby Szef Służby Cywilnej ponownie rozpatrzył wniosek o przeanalizowanie przez swoje służby kwestii łamania/niełamania prawa związkowego w ŚUW z uwagi na to, że eksperci zrobią to dokładniej od mediatora (czy prawo związkowe obowiązuje w administracji rządowej
i samorządowej). Dodał, że ostatnio przesłane do Szefa Służby Cywilnej dokumenty, potwierdzają wolę związków zawodowych zakończenia konfliktu, choć działanie pracodawcy w ostatnim czasie, nadal potwierdza nadinterpretację i łamanie prawa. Sprawy kierowane, przez związki zawodowe do Okręgowej Inspekcji Pracy w Katowicach, zostały skierowane do Głównego Inspektora Pracy (najprawdopodobniej w wyniku ustaleń GIP i Wojewody Śląskiego). Pan J. Szajnar zwrócił się więc z pytaniem, dlaczego zostały wstrzymane kontrole. Przewodniczący Zespołu poinformował, że wystosował zapytanie do Głównego Inspektora Pracy w sprawie uwag PIP nt. naruszania praw związkowych, również w kontekście konfliktu w ŚUW.   W sprawach różnych:   Przewodniczący Zespołu stwierdził, że najprawdopodobniej we wrześniu będą do omówienia następujące tematy:

• system wynagrodzeń
• rozporządzenie stanowiskowe
• rozporządzenie dot. postępowania kwalifikacyjnego

  Pani B. Smolińska podkreśliła, że z uwagi na zaawansowane prac legislacyjnych ustawy
o służby celnej, istnieje potrzeba wcześniejszego spotkania Zespołu. Między I i II czytaniem procedowania w Sejmie, istnieje jeszcze możliwość wprowadzania zmian do ustawy. Jest jeszcze wiele płaszczyzn wymagających szczegółowej analizy, choćby w odniesienie do propozycji przygotowywanych dla służby cywilnej. Równocześnie procedowana jest ustawa
o Urzędach Kontroli Skarbowej, w której również pojawia się Służba Celna. Brak uprawnień operacyjno-rozpoznawczych stwarza trudności w wypełnianiu obowiązków. Również, jeżeli po analizie budżetu nie będzie środków na modernizację służby celnej, to wprowadzenie ustawy o służbie celnej w jakimkolwiek kształcie, jest nieuzasadnione.   ➨ Termin kolejnego posiedzenia Zespołu ustalono na dnia 11 sierpnia 2009 r. ➨ Wniesiono tematy na posiedzenie:

• Informacja nt. nowelizacji budżetu 2009, w tym wypłata dodatków specjalnych.
• Ustawa o służbie celnej.
• Omówienie konfliktu w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim pod kątem ostatecznego jego rozwiązania.

  Przewodniczący Zespołu nadmienił że, w kilkunastu przypadkach odbędzie się nabór na stanowiska Dyrektora Generalnego, m.in. w ŚUW oraz – w kilkudziesięciu – na stanowiska wyższych urzędników w służbie cywilnej (zgodnie z art. 196 ustawy o służbie cywilnej – w ciągu roku od wejścia w życie ustawy).     W toku dalszej dyskusji:   Pani Małgorzata Lewicka (FZZ) poinformowała o otrzymanej, od Szefa Służby Cywilnej odpowiedzi z której wynika, że zgodnie z decyzją Ministra Finansów najprawdopodobniej
w tym roku nie nastąpi przekazanie środków na wyrównywanie dysproporcji pomiędzy urzędami. Była również zainteresowana tym, czy członkowie Zespołu otrzymają, na kolejnym spotkaniu, bliższe informacje dotyczące wypłaty dodatków specjalnych. Pan Andrzej Moskal (NSZZ „Solidarność”) postulował o informację dotyczącą uwolnienia etatów i środków na 3% fundusz nagród oraz kwestię projektu budżetu. Pani M. Paszkiewicz wspomniała, że 10 czerwca br. MF skierowało do Pana Przewodniczącego Ludwińskiego pismo w sprawie stanowisk i naboru pracowników. Bardziej szczegółowe informacje będą możliwe po analizie budżetu. Pana M. Sochy zadał pytanie w kwestii wynagrodzenia prowizyjnego oraz rozporządzenia dot. dodatku kontrolerskiego. Pani E. Zwolińska poinformowała, że już dokonano analizy propozycji i w projekcie wynagrodzenia prowizyjnego uwzględniono niektóre postulaty partnerów społecznych
(np. automatyczne prowizyjne wynagradzanie za niektóre czynności z w zakresie egzekucji
z nieruchomości, nie tylko dla komornika skarbowego). Obecnie projekt jest analizowany przez kierownictwo. Natomiast w kwestii dodatku kontrolerskiego dodała, że już na początku dzisiejszego spotkania omówiła zamiary MF.               Przewodniczący Zespołu       ………………………………….. Sławomir Brodziński               Opracowanie: Nina Krasuska Departament Dialogu i Partnerstwa Społecznego MPiPS