Każdy z czterech podatników w okresie od 2000 r. do 2004 r. wykazał w zeznaniach podatkowych większe wydatki niż dochody. Mężczyźni twierdzili, że sfinansowali je z oszczędności z poprzednich lat. Urzędy skarbowe w Olsztynie i Wrocławiu ustaliły jednak, że żaden z nich nie miał takich oszczędności i dlatego nałożyły na każdego 75-procentowy podatek od zatajonych dochodów.

Wszyscy czterej złożyli skargi do wojewódzkich sądów administracyjnych, ale sądy orzekły, że decyzje były prawidłowe.

Bez związku

W czwartek ich skargi kasacyjne oddalił również Naczelny Sąd Administracyjny. Uzasadniając wyrok, sędzia Tomasz Zborzyński stwierdził, że do tych spraw nie odnosi się wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 lipca br., w którym TK uznał za sprzeczny z konstytucją przepis ustawy o PIT, na podstawie którego urzędy skarbowe i urzędy kontroli skarbowej ustalają przychód podatnika z nieujawnionych źródeł. Na skutek wyroku TK przepis ten przestał obowiązywać 27 sierpnia, z chwilą opublikowania wyroku Trybunału w Dzienniku Ustaw.

Zborzyński wyjaśnił, że - według NSA - intencją Trybunału było, by skutki jego wyroku działały dopiero od momentu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a nie wstecz. Sędzia podkreślił, że tak wynika z pisemnego uzasadnienia do wyroku TK, które ukazało się 11 września. - W związku z tym postępowania w sprawie podatku od zatajonych dochodów prowadzone i zakończone wcześniej (tj. przed 27 sierpnia - red.) nie mogą zostać wznowione – stwierdził Zborzyński.

Inaczej Naczelny Sąd Administracyjny orzekł 13 sierpnia br., w innym składzie sędziowskim. Nie czekając na pisemne uzasadnienie wyroku TK, sędziowie NSA stwierdzili wówczas, że w świetle tego wyroku fiskus nie mógł nałożyć podatku od nieujawnionych źródeł.

Wyrok Trybunału

Wyrok TK otworzył podatnikom drogę do odzyskania 75-procentowego podatku, ale tylko jeżeli urząd wymierzył im go za lata 1998-2006. Tego bowiem okresu dotyczyła skarga do Trybunału i do niego tylko odnosi się wyrok TK, mimo że sam przepis niewiele się potem zmienił.

Po to, aby odzyskać podatek, należało złożyć do urzędu, który wydał decyzję, wniosek o wznowienie postępowania. Termin na złożenie wniosków minął 27 września, ponieważ tego dnia upłynął miesiąc od opublikowania wyroku TK w Dzienniku Ustaw.

Po czwartkowych wyrokach NSA może się jednak okazać, że odzyskanie 75-proc. podatku za okres sprzed opublikowania wyroku TK w Dzienniku Ustaw może być utrudnione.