Warszawa, dnia 21 września 2015 r.

Stanowisko dotyczące wynagrodzenia prowizyjnego oraz wynagrodzenia kierownika
komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej urzędu skarbowego, o których mowa
w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2014 r. w sprawie uprawnień
szczególnych przysługujących niektórym kategoriom członków korpusu służby cywilnej^[1]

Podmioty biorące udział w uzgodnieniu stanowiska:

1. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów - Departament Służby Cywilnej i Departament Prawny,
2. Ministerstwo Finansów - Departament Administracji Podatkowej,
3. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej - Departament Ubezpieczeń Społecznych,
4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Departament Zasiłków.

Przedstawione poniżej stanowisko zostało uzgodnione i jest wiążącym stanowiskiem ww. podmiotów w zakresie kwestii w nim uzgodnionych.

1. 1.Wynagrodzenie prowizyjne członka korpusu służby cywilnej zatrudnionego w komórce organizacyjnej egzekucji administracyjnej urzędu skarbowego, w okresie zatrudnienia w tej komórce, z tytułu kwoty uzyskanej w przydzielonej sprawie egzekucyjnej (§ 1 rozporządzenia w sprawie uprawnień szczególnych...)

Celem działań w przydzielonej sprawie egzekucyjnej jest konkretny efekt - odzyskanie należności pieniężnych (uzyskanie kwoty). Wysokość uzyskanej kwoty w sposób bezpośredni przekłada się następnie na wysokość wynagrodzenia prowizyjnego ustalaną zgodnie z zasadami określonymi w ww. rozporządzeniu. W przypadku przydzielenia sprawy egzekucyjnej jednemu pracownikowi, wysokość wynagrodzenia prowizyjnego jest bezpośrednio powiązana ze skutecznością indywidualnego (osobistego) działania tego pracownika na rzecz odzyskiwania należności pieniężnych. Wysokość wynagrodzenia prowizyjnego zależy od kwoty uzyskanej w wyniku indywidualnego (osobistego) załatwiania przydzielonej sprawy egzekucyjnej, zatem wynagrodzenie to jest wypracowywane wyłącznie w dniach, w których pracownik świadczy pracę. Ponieważ kwota uzyskana jest efektem indywidualnych (osobistych) działań podejmowanych przez pracownika w trakcie pracy (w dniach, w których pracownik świadczy pracę) na rzecz przydzielonej sprawy egzekucyjnej, podstawę ustalenia wysokości wynagrodzenia prowizyjnego stanowi zatem cała kwota uzyskana w danej sprawie.

Należy również podkreślić, że efekt indywidualnych (osobistych) działań pracownika - wpływ kwoty uzyskanej w przydzielonej sprawie egzekucyjnej, z tytułu której przysługuje wynagrodzenie prowizyjne może nastąpić w trakcie nieobecności pracownika, któremu została przydzielona sprawa. Nieobecność pracownika w dacie wpływu kwoty uzyskanej pozostaje bez wpływu na uwzględnienie całej kwoty uzyskanej w przydzielonej sprawie egzekucyjnej do ustalenia wynagrodzenia prowizyjnego tego pracownika, ponieważ wpływ kwoty uzyskanej jest efektem podejmowanych wcześniej, w trakcie pracy (w dniach, w których pracownik świadczył pracę), indywidualnych (osobistych) działań pracownika w przydzielonej mu sprawie egzekucyjnej.

Zgodnie z art. 41 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa , przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku, zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Przepis ten należy analizować w odniesieniu do regulacji formalno-prawnych dotyczących konkretnego składnika wynagrodzenia w celu ustalenia jego uwzględniania lub nieuwzględniania w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego. Przepisy ustawy o służbie cywilnej oraz aktów wykonawczych, w tym rozporządzenia w sprawie uprawnień szczególnych (...), nie zawierają przepisu, na mocy którego członek korpusu służby cywilnej, któremu została przydzielona sprawa egzekucyjna zachowuje prawo do wynagrodzenia prowizyjnego w okresie pobierania zasiłku chorobowego ani nie stanowią, że jest ono wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

Ponieważ w sytuacji przydzielenia sprawy egzekucyjnej jednemu pracownikowi, uzyskanie kwoty i jej wysokość zależy od indywidualnych (osobistych) czynności tego pracownika, należy przez to rozumieć, że wynagrodzenie prowizyjne z tytułu kwoty uzyskanej w przydzielonej sprawie egzekucyjnej przysługuje za okres pracy (dni, w których pracownik świadczył pracę), a nie przysługuje za okresy, w których pracownik jest nieobecny w pracy np. z powodu choroby ponieważ wówczas nie wypracowuje tego wynagrodzenia. Nie można zatem mówić o zachowaniu prawa do wynagrodzenia prowizyjnego w trakcie nieobecności w pracy spowodowanej np. chorobą ani jego wypłacie za czas tej nieobecności. W związku z powyższym, ^{[2] [3]} stosownie do ww. art. 41 ustawy o świadczeniach pieniężnych (...), wynagrodzenie prowizyjne powinno być uwzględniane do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, zgodnie z zasadami określonymi w tej ustawie.

1. 2.Wynagrodzenie prowizyjne w sprawie egzekucyjnej przydzielonej więcej niż jednej osobie uprawnionej (§ 2 rozporządzenia w sprawie uprawnień szczególnych...) Rozporządzenie w sprawie uprawnień szczególnych (...) wprowadziło możliwość przydzielenia sprawy egzekucyjnej więcej niż jednej osobie uprawnionej. W takim przypadku, podstawą wynagrodzenia prowizyjnego osoby uprawnionej jest kwota będąca wynikiem podziału na równe części sumy kwot uzyskanych w przydzielonej tym osobom sprawie egzekucyjnej. W odniesieniu do możliwości przydzielenia sprawy egzekucyjnej więcej niż jednej osobie uprawnionej, podkreślić również należy, że § 2 dotyczy tego samego wynagrodzenia prowizyjnego, o którym mowa w § 1 rozporządzenia. Oznacza to, że § 2 nie kształtuje innego uprawnienia niż to, o którym mowa w § 1, a stanowi wyłącznie o szczególnym sposobie podziału kwoty uzyskanej w sytuacji, kiedy sprawa egzekucyjna przydzielona jest więcej niż jednej osobie uprawnionej. W odniesieniu do sytuacji przydzielenia sprawy egzekucyjnej więcej niż jednej osobie uprawnionej zauważyć należy, że przepisy rozporządzenia nie przewidują żadnych sytuacji, w których wysokość wynagrodzenia prowizyjnego przysługującego każdej z tych osób z tytułu podziału na równe części sumy kwot uzyskanych w przydzielonej tym osobom sprawie egzekucyjnej mogłaby być różnicowana.

Z określonego w § 2 rozporządzenia sposobu ustalania wynagrodzenia prowizyjnego, w sytuacji przydzielenia sprawy egzekucyjnej więcej niż jednej osobie uprawnionej należy wywodzić zatem, że ewentualna nieobecność w pracy osoby uprawnionej spowodowana np. chorobą, zaistniała w toku załatwiania tej sprawy, nie ma wpływu na wysokość wynagrodzenia prowizyjnego tej osoby w tym znaczeniu, że nie powoduje obniżenia przysługującego jej - zgodnie z literalnym brzmieniem § 2 rozporządzenia - wynagrodzenia prowizyjnego, które należy ustalić w wyniku podziału na równe części sumy kwot uzyskanych w przydzielonej sprawie egzekucyjnej. Jeżeli podstawą wynagrodzenia prowizyjnego osoby uprawnionej jest kwota będąca wynikiem podziału na równe części sumy kwot uzyskanych w przydzielonej tym osobom sprawie egzekucyjnej oznacza to, że pracownikom, którzy byli nieobecni przez jakiś okres w toku załatwiania sprawy egzekucyjnej np. z powodu choroby wynagrodzenie prowizyjne przysługuje również za okres tej nieobecności (z równej części sumy kwot uzyskanych, niezależnie od absencji chorobowej). W związku z powyższym należy uznać, że w przypadku przydzielenia sprawy egzekucyjnej więcej niż jednej osobie, wypłata wynagrodzenia prowizyjnego osobie uprawnionej, która była nieobecna przez jakiś czas w toku załatwiania sprawy np. z powodu choroby, dokonywana jest zarówno za okres wykonywania pracy na rzecz przydzielonej sprawy egzekucyjnej jak i za okres tej nieobecności.

Uwzględniając brzmienie art. 41 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zgodnie z którym przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego^[4] nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku, zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku - wynagrodzenia prowizyjnego nie należy zatem przyjmować do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego pracownika w sytuacji, gdy sprawa egzekucyjna została przydzielona więcej niż jednej osobie uprawnionej. Do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie należy bowiem przyjmować m.in. tych składników wynagrodzenia, które nie są uzależnione bezpośrednio od indywidualnego wkładu pracy pracownika, ale od wyników grupy pracowników, wypłacanych niezależnie od absencji pracownika, jeżeli wypłata dokonywana jest za wykonywanie pracy jak i za okres pobierania zasiłków.

Należy zauważyć, że może zaistnieć sytuacja, w której pracownik będzie nieobecny w pracy np. z powodu choroby przez taki okres, który - w ocenie kierownika komórki organizacyjnej     egzekucji administracyjnej - będzie powodował brak możliwości

współuczestnictwa pracownika w załatwianiu sprawy egzekucyjnej (spraw egzekucyjnych) i przyczyniania się do uzyskania efektu, poprzez wykonywanie należących do jego obowiązków czynności na rzecz uzyskania kwoty w sprawie egzekucyjnej (sprawach egzekucyjnych) w warunkach określonych w § 2 rozporządzenia, wówczas niezasadne wydaje się przydzielanie pracownikowi sprawy egzekucyjnej (spraw egzekucyjnych) w tym okresie.

Ww. sytuacja może zaistnieć również po przydzieleniu sprawy egzekucyjnej. Wówczas do oceny kierownika komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej należy decyzja o wyłączeniu pracownika ze sprawy egzekucyjnej (spraw egzekucyjnych) z uwagi na długotrwały brak możliwości uczestnictwa pracownika w załatwianiu sprawy egzekucyjnej, tj. przyczyniania się do uzyskania efektu, poprzez wykonywanie należących do jego obowiązków czynności na rzecz uzyskania kwoty w sprawie egzekucyjnej (sprawach egzekucyjnych) w warunkach określonych w § 2 rozporządzenia.

W przypadku, gdy z powodu długotrwałej nieobecności spowodowanej np. chorobą:

- pracownikowi nie zostanie przydzielona sprawa egzekucyjna (sprawy egzekucyjne) lub

- pracownik zostanie wyłączony z prowadzenia sprawy egzekucyjnej (spraw egzekucyjnych), i w związku z tym nie będzie brał udziału w przyczynianiu się do efektu w postaci odzyskania należności, wówczas pracownik ten nie będzie uzyskiwał wynagrodzenia prowizyjnego. W takich przypadkach należy uznać, że nie zachowuje on prawa do wynagrodzenia prowizyjnego za okres choroby, co oznacza, że wynagrodzenie prowizyjne należy uwzględniać do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Mając na celu zapewnienie jednolitego określenia „długotrwałej nieobecności” należy przyjąć, że „długotrwała nieobecność” uzasadniająca nie przydzielanie pracownikowi sprawy egzekucyjnej (spraw egzekucyjnych) lub wyłączenie pracownika ze sprawy egzekucyjnej (spraw egzekucyjnych) rozpoczyna się po upływie 30 kolejnych dni kalendarzowych.

Czynności związane z przydzielaniem spraw egzekucyjnych i bieżącą oceną możliwości ich realizacji przez poszczególnych pracowników komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej związane są z organizacją pracy w komórce egzekucyjnej i należą do kompetencji kierownika tej komórki.

1. 3.Wynagrodzenie kierownika komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej z tytułu kierowania komórką organizacyjną egzekucji administracyjnej urzędu skarbowego (§ 3 rozporządzenia w sprawie uprawnień szczególnych...)

Kierownikowi komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej urzędu skarbowego przysługuje wynagrodzenie z tytułu kierowania tą komórką w wysokości 75% średniej kwoty wynagrodzeń prowizyjnych przysługujących podległym pracownikom. Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że wynagrodzenie, o którym mowa w § 3 rozporządzenia przysługujące za wykonywanie czynności kierowania komórką organizacyjną egzekucji administracyjnej nie jest tożsame z wynagrodzeniem prowizyjnym przysługującym z tytułu kwoty uzyskanej, o którym mowa w § 1 i 2 rozporządzenia.

Stosownie do art. 80 Kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas

niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy

przepisy prawa pracy tak stanowią. Przepisy ustawy o służbie cywilnej oraz aktów

wykonawczych, w tym rozporządzenia w sprawie uprawnień szczególnych (...) nie przewidują

zachowania prawa do wynagrodzenia, o którym mowa w § 3, za czas niewykonywania pracy

przez kierownika komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej. Zatem za okres (okresy)

korzystania z zasiłku chorobowego kierownik komórki organizacyjnej egzekucji administracyjnej

nie zachowuje prawa do tego wynagrodzenia, tzn. nie jest ono mu wypłacane za ten okres

(okresy). W praktyce oznacza to proporcjonalne pomniejszenie przysługującej kwoty tego

Strona 5 z 6